Навукоўцы высветлілі, як менавіта каранавірус трапляе ў арганізм чалавека

• 25.04.2020, 11:48

У COVID-19 ёсць свае асаблівасці, якія адрозніваюць яго ад іншых вірусаў.

Міжнародная група навукоўцаў вызначыла два тыпы клетак у носе з найбольш высокай канцэнтрацыяй бялкоў ACE2 і TMPRSS2, з дапамогай якіх каранавірус, які выклікае COVID-19, трапляе ў арганізм. Вынікі даследавання апублікаваныя ў часопісе Nature Medicine (пераклад – ria.ru).

Даследаванне праводзілася ў рамках міжнароднага кансорцыума Human Cell Atlas Lung Biological Network, мэта якога – вывучэнне ўсіх клетак чалавека.

Хоць вядома, што SARS-CoV-2 выкарыстоўвае той самы механізм для пранікнення ў клеткі, як і каранавірус, які выклікаў эпідэмію атыповай пнеўманіі ў 2003 годзе, да гэтага часу не было вядома, якія менавіта тыпы клетак у носе чалавека ўдзельнічаюць у ягонай перадачы, адзначаюць навукоўцы з брытанскага інстытута Wellcome Sanger Institute.

Каб высветліць гэта, даследнікі прааналізавалі звесткі секвенавання РНК асобных клетак з 20 розных тканак у неінфекаваных людзей: лёгкіх, насавой паражніны, вачэй, кішачніка, сэрца і пячонкі. Яны імкнуліся вызначыць, якія дакладна клеткі адрозніваюцца высокай экспрэсіяй бялкоў ACE2 і TMPRSS2.

"Мы выявілі, што рэцэптарны бялок ACE2 і пратэазы TMPRSS2, якія могуць актываваць пранікненне SARS-CoV-2, экспрэсуюцца ў клетках розных органаў, у тым ліку ў клетках на ўнутранай паверхні носа. Потым мы высветлілі, што з усіх клетак дыхальных шляхоў канцэнтрацыя абодвух бялкоў найбольш высокая ў келіхападобных клетках, якія ўдзельнічаюць у выпрацоўцы слізі, і ў вейкаватых клетках на носе. Гэта робіць іх найбольш верагодным спрадвечным шляхам інфекавання", – заявіў вядучы аўтар даследавання Варадон Сунгнак. Паводле ягоных словаў, размяшчэнне гэтых клетак у носе таксама можа спрыяць перадачы вірусу іншым людзям.

Аўтары даследавання выявілі бялкі ACE2 і TMPRSS2 і ў клетках рагавіцы вачэй і слізістай абалонкі стрававода, падуздышнай і тоўстай кішкі. Гэта паказвае на іншы магчымы шлях заражэння – праз вочы і слёзныя пратокі, а таксама дапускае магчымасць фекальна-аральнай перадачы вірусу.

На думку навукоўцаў, іх адкрыццё дапаможа знайсці больш эфектыўныя метады лячэння і дыягностыкі COVID-19. "Напрыклад... лекі / вакцыны, якiя ўводзяцца інтраназальна, могуць быць вельмі эфектыўнымі ў абмежаванні распаўсюджвання інфекцыі", – гаворыцца ў даследаванні.