Якім убачыў Менск 1920-х гадоў класік беларускай фатаграфіі

• 20.10.2017, 19:26

Чорна-белая гісторыя нашай сталіцы вачыма Льва Дашкевіча.

Цяпер Леў Дашкевіч (1882-1957) неафіцыйна лічыцца класікам беларускай фатаграфіі. Хоць аж да 1990-х гадоў яго працы знаходзіліся ў катэгорыі ананімных. Прапануем вам пазнаёміцца з унікальнымі фотаздымкамі старога Менску з фондаў Нацыянальнага гістарычнага музея. Дарэчы, усе работы майстра ўвайшлі ў кнігу «Леў Дашкевіч. Каталог», якая была надрукаваная ў рамках «Месяца фатаграфіі ў Менску», піша tut.by.

Усе працы Дашкевіча былі падпісаны двума літарамі - LD. Іх расшыфроўкай занялася Надзея Саўчанка, загадчыца аддзела пісьмовых і выяўленчых крыніц Нацыянальнага гістарычнага музея. У ходзе пошукаў яна выцягнула «шчаслівы квіток»: пазнаёмілася з 90-гадовым сынам фатографа Львом, які жыў у Маскве. Дашкевіч-малодшы паспеў перадаць у Менск фотакамеру бацькі і сямейныя здымкі (бо дагэтуль у фондах Гістарычнага музея знаходзілася толькі этнаграфічная экспедыцыйная калекцыя 1923 году, якую здымаў Дашкевіч).

Леў Дашкевіч нарадзіўся 12 лютага 1882 года ў Менску. Вучыўся ў Францыі, жыў у Закаўказзі. У яго біяграфіі быў і цёмны перыяд. Сам майстар быў арыштаваны паводле справы міфічнага «Саюза вызвалення Беларусі», па якім праходзілі найлепшыя прадстаўнікі беларускай інтэлігенцыі. Праўда, калі зыходзіць з рэалій таго часу, фатографу вельмі пашанцавала. Пад арыштам ён правёў усяго некалькі месяцаў і быў вызвалены ў верасні 1930 года.

У далейшым Дашкевіч жыў у Менску і Бішкеку (у эвакуацыі падчас Другой сусветнай вайны). Памёр у 1957 годзе і быў пахаваны на Кальварыйскіх могілках. Да прызнання і пасмяротнай славы заставалася практычна паўстагоддзя.

Арыгіналы работ Дашкевіча можна ўбачыць у Нацыянальным гістарычным музеі (вуліца Карла Маркса, 12), дзе цяпер праходзіць ягоная выстава.