Леў Марголін: Зрэжуць заробкі нават міліцыі
- 10.01.2017, 13:33
Рэзкае скарачэнне дзяржаўнага крэдытавання адаб'ецца на заробках беларусаў.
У 2017 годзе ў Беларусі рэзка скароціцца дырэктыўнае крэдытаванне.
Цяперашняя сума дзяржаўнай падтрымкі на 32,1% меншая, чым летась, і складзе ўсяго 1,9 мільярда рублёў дырэктыўных крэдытаў. Такую пастанову Савета міністраў для charter97.org пракаментаваў эканаміст Леў Марголін.
— Гэта крок у патрэбным кірунку, але, на жаль, занадта нясмелы крок, як і ўсё, што ў нас робіцца. Таму што дырэктыўнае крэдытаванне трэба проста скасаваць, а не скарачаць. Бо нават калі яго скарачаць кожны год на 30%, то гэта зацягнецца яшчэ на пяць гадоў, а наша эканоміка гэтага дырэктыўнага крэдытавання так доўга не вытрымае. Крэдытаванне — гэта чыста эканамічны працэс, які павінен ісці з двух бакоў — крэдытора і пазычальніка. Дзяржава сюды ўмешвацца наогул не павінна.
— Што можа рушыць услед за такім скарачэннем?
— Справа ў тым, што гэта вымушаны крок. Сродкі ў дзяржавы скарачаюцца і даводзіцца чымсьці ахвяраваць, між іншым, тымі сродкамі, якія ішлі на дырэктыўнае крэдытаванне. Калі і далей так пойдзе, то давядзецца, можа быць, скарачаць заробкі сілавікам ці яшчэ штосьці. Калі няма грошай, даводзіцца пра штосьці думаць. Могуць зрэзаць заробкі ў дзяржаўным сектары.
Самае галоўнае тут тое, што нічога не гаворыцца пра структурныя рэформы, якія не проста наспелі — яны ўжо пераспелі дзесяць разоў. Пра гэта па ранейшаму цішыня.
— На якіх галінах эканомікі можа адбіцца скарачэнне крэдытавання?
— На многіх. Гэта і сельская гаспадарка, і буйныя дзяржаўныя прадпрыемствы, такія як МАЗ, «Гомсельмаш», трактарныя прадпрыемства.
— Калі ідзе скарачэнне крэдытавання, то, магчыма, трэба стварыць адпаведныя ўмовы для прыватнага бізнэсу?
— Абсалютна адно з адным не звязана. Проста дырэктару прадпрыемства кажуць: ты разлічваў на крэдыт, дапусцім, на дваццаць мільёнаў, а атрымаеш толькі пятнаццаць — круціся, як хочаш! Вось і ўсё. І тады такія прадпрыемствы чакаюць далейшая рэцэсія, далейшая стагнацыя, далейшае скарачэнне вытворчасці і працоўных месцаў.
У тым і справа, што такія захады мелі б сэнс, калі б праводзіліся ў рамках комплекснай праграмы структурнага рэфармавання. Тады было б зразумела. Частка неэфектыўных дзяржаўных прадпрыемстваў зачынілася б, за кошт чаго можна было б зэканоміць частку грошай. На жаль, пра гэта нідзе не гаворыцца. Хутчэй за ўсё, скарачэнне дырэктыўнага крэдытавання будзе праведзена па прынцыпе «зрэзаць кожнаму».
Нагадаем, рэзкае скарачэнне дзяржаўнай падтрымкі пачалося яшчэ ў 2016 годзе. Паводле звестак Міністэрства фінансаў, у студзені—верасні 2015 года аб'ём дзяржаўнай падтрымкі, аказанай юрыдычным асобам і індывідуальным прадпрымальнікам, складаў 1,07 млрд дэнамінаваных рублёў. Такім чынам, у параўнанні са студзенем—вераснем мінулага года аб'ём дзяржаўнай падтрымкі эканомікі скараціўся больш чым у 3,5 разы.